به نقل از «ایسنا»

اثرات مالچ‌پاشی با مواد نفتی بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک

تاریخ انتشار: ۱۰ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۵۹۳۹۶۸

حفاظت از خاک در مقابل انواع فرایندهای آسیب‌زننده، یکی از مهم‌ترین ماموریت‌های سازمان‌های حفظ منابع طبیعی است و باید به‌شکل ویژه‌ای مورد توجه قرار گیرد. محققان کشورمان در یک پژوهش، بر نقش واقعی و درازمدت مالچ‌های نفتی در این خصوص تمرکز کرده و فواید و مضرات آن‌ها را بررسی کرده‌اند.

به گزارش ایسنا، خاک، زیستگاه بخش عظیمی از موجودات زنده زمین و یکی از منابع مهم و اساسی در تأمین احتیاجات و نیازهای اولیه و ضروری انسان است و تخریب آن سبب ایجـاد خسارات فراوانی به جنبه‌های مختلف زندگی موجودات زنده می‌شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

فرسایش بادی یکی از عوامل مهم تخریـب خـاک بـه شـمار می‌رود. این نوع فرسایش، یک فرایند طبیعی است که در خاک‌های لخت، با سرعت زیاد باد و پوشش گیاهی کم رخ می‌دهد و بیش از یک سوم سطح زمین‌ها را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد. این فرایند در اثر فعالیت مکانیکی بـاد موجـب تخریب سطح خاک، سست شدن، برداشت خاک سطحی و به دنبال آن، هجوم ماسه‌های روان و خسارات فراوان به جنبه‌های مختلف زندگی انسان می‌شود.

بنا بر گفته صاحبنظران، برای کاهش خسارات ناشی از هجوم ماسه‌های روان معمولا از روش‌های مختلفی استفاده می‌شود. یکی از این روش‌ها پوشش سطح خاک توسط مواد مختلف تحـت عنـوان مـالچ است و یکی از رایج‌ترین مالچ‌های مورد استفاده در ایران از دهه ۴۰ تاکنون، مالچ نفتی است که از فرآورده‌های سنگین نفتی تشکیل شده و پس از ذوب با دستگاه‌های مخصوص روی ماسه‌های روان پاشیده می‌شود. مـواد نفتی به طور طبیعی به سختی تجزیه می‌شوند و برای مدت طولانی در محیط باقی می‌ماننـد. تاکنون نظـــرات متفاوتی در ارتباط با تأثیر استفاده از مالچ نفتی بر خصوصیات خاک و محیط زیست بیـان شـده اسـت کـه ضرورت بررسی دقیق‌تر تأثیر مالچ نفتی بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک را بیان می‌دارد.

در این زمینه، محققان دانشگاه گرگان، دانشگاه تهران و دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان تحقیقی را طرح‌ریزی و اجرا کرده‌اند که در آن، اثرات مالچ‌پاشی با مواد نفتی بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک مورد بررسی دقیق‌تری قرار گرفته است.

آن‌ها برای بررسی خصوصیات خاک، نمونه‌های خاک از عرصه‌های مالچ‌پاشی‌شده ماسه‌زارهای شهرستان حمیدیه استان خوزستان را در دوره‌های زمانی مختلف برداشته و در آزمایشگاه، بررسی کردند.

بر مبنای یافته‌های این تحقیق،‌ مالچ‌نفتی در صورتی که همراه با نهال‌کاری موفقیت‌آمیز باشد، می‌تواند سبب بهبود کیفیت خاک در بلندمدت شود.

در این رابطه، سلمان زارع، محقق دانشگاه گرگان و پنج همکار دیگرش در این تحقیق می‌گویند: «نتایج نشان داد مالچ‌نفتی موجب تغییرات معنی‌دار و قابل توجه در شرایط فیزیکی و برخی خصوصیات شیمیایی مانند pH، EC، بی‌کربنات، کلر، پتاسیم، سدیم، فسفر و منیزیم می‌شود که بیشترین تغییرات محدودکننده در منطقه کوتاه‌مدت رخ داده است».

آن‌ها می‌افزایند: «با گذشت زمان، تغییرات ایجادشده به نفع طبیعت در جهت بهبود کیفیت خاک، حاصلخیزی و کنترل ماسه‌های روان از طریق بالا بردن رطوبت خاک و استقرار پوشش گیاهی در مسیر حرکت ماسه‌های روان بوده است».

نتایج پژوهش فوق در کنار سایر تحقیقات صورت گرفته اثبات می‌کنند که مواد نفتی به مرور زمان در معرض پالایش زیسـتـی قـرار می‌گیرند.

به اعتقاد زارع و همکارانش، «در منطقه‌ای که امکان هیچ گونه عملیات احیایی نباشد، ولی در حضور مالچ نفتی بتـوان استقرار پوشش گیاهی را به همراه داشت، در درازمدت، حاصلخیزی خاک و بهبود برخی ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی صورت می‌پذیرد. اما در کوتاه مدت، مالچ نفتی باعث افت کیفیت برخی از خصوصیات خاک می‌شود».

این محققان می‌گویند: «در نتیجه در استفاده از مالچ نفتی باید به این نکته توجه شود که بر اساس شرایط منطقه، استفاده از مالچ باعث بهبود استقرار پوشش گیاهی شود که به دنبال آن خصوصیات خاک نیز بهبود یابد. ولی اگر شرایط منطقه به گونه‌ای است که با استفاده از این مالچ نمی‌توان باعث پوشش گیاهی شد (مثل عدم توانایی در اجرای قرق تا چند سال اول و عـدم توانایی در جلوگیری از ورود انسان و ادوات بـه ایـن منـاطق) بهتر است از مالچ نفتی استفاده نشود، زیرا نه تنها باعـث افـت کیفیت برخی خصوصیات شیمیایی خاک و کاهش نفوذپذیری و رطوبت در کوتاه مدت می‌شود، بلکه اگر افزایش پوشش گیاهی را به دنبال نداشته باشد، ضمن صرف هزینه‌های زیاد، باعث افت کیفیت خاک نیز می‌شود».

این در حالی است که بر اساس یافته‌های این تحقیق، در صورتی که استفاده از مالچ در بلندمدت افزایش پوشش گیاهی را به دنبال داشته باشد، سبب بهبود کیفیت خاک می‌شود.

این یافته‌های علمی که استفاده صحیح از آن‌ها می‌تواند بهبود شرایط خاک مناطق تحت فرسایش بادی را به همراه داشته باشد، در فصلنامه «مهندسی اکوسیستم بیابان» متعلق به دانشگاه کاشان منتشر شده‌اند.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: خاک مالچ نفتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان دانشگاه تهران دانشگاه گرگان شهاب سنگ دانشگاه علوم پزشکی تهران شرکت های دانش بنیان دانشگاه های علوم پزشکی منظومه شمسي آزمون دکتری دماي هوا فضای میان ستاره ای شهاب سنگ دانشگاه علوم پزشکی تهران شرکت های دانش بنیان دانشگاه های علوم پزشکی فیزیکی و شیمیایی استفاده از مالچ ماسه های روان خصوصیات خاک شیمیایی خاک پوشش گیاهی مالچ نفتی کیفیت خاک

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۵۹۳۹۶۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

حمایت دانشجویان آمریکایی از مردم غزه از اثرات عملیات «وعده صادق» بود

ایسنا/ایلام استادیار علوم سیاسی دانشگاه پیام‌نور ایلام گفت: قابلیت‌های فرماندهی و موشکی ایران در عملیات «وعده صادق» درسطحی بسیار وسیع و از نظر نظم بی‌نظیر بود.

دکتر علیرضا شیخ‌محمدی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: یکی از مهم‌ترین تحولاتی که اخیرا اتفاق افتاد عملیات نظامی و موشکی ایران تحت عنوان وعده صادق بود و این عملیات یکسری اثرگذاری هایی داشته است.

استادیار علوم سیاسی دانشگاه پیام نور با اشاره به اینکه این عملیات از ابعاد مختلفی مهم محسوب می‌شود، گفت: این عملیات در سطح بسیار وسیع و مختلفی انجام شد و باعث شد که قابلیت‌های فرماندهی و توان عملیاتی ایران را به خوبی نشان دهد و در نوع خود در دنیا کم نظیر است.

این کارشناس سیاسی با اشاره به اینکه این عملیات از چند حیث مهم و قابل بررسی است، تصریح کرد: در ماده ۵۱ منشور سازمان ملل متحد گفته شده است که هر کشوری که خاک آن مورد تجاوز قرار بگیرد، حق دفاع مشروع از سرزمین خود را دارد. طبق اصول سرزمینی و اصول دیپلماتیک، اماکن دیپلماتیک و کنسولی جزء خاک یک کشور محسوب می‌شوند و این در چهارچوب اصلی است به نام اصل سرزمینی کشورها است.

شیخ‌محمدی ادامه داد: رژیم غاصب بدون توجه به چهارچوب‌ها و مقررات اصول بین‌الملل، مکان دیپلماتیک ما را موشک باران کرد و چندین نفر از عزیزان ما را به شهادت رساند، این باعث شد معاهدات و کنوانسیون‌های بین‌المللی در این قضیه نقض شوند. این قضیه باعث شد که ایران در چهارچوب مشروع دفاع بین المللی، از کیان خود حفاظت کند. عملیات وعده صادق در چهارچوب دفاع بود نه در چارچوب تهاجم.

وی افزود: از زمانی که انقلاب اسلامی به پیروزی رسیده است، هیچ وقت ما قصد تهاجم نداشته‌ایم، ولی اگر مورد هجمه قرار بگیریم طبق مقررات مشروع می‌توانیم از سرزمین خود دفاع کنیم. در دوران دفاع مقدس هم این اتفاق رخ داد و ما تنها از خود دفاع کردیم.

این کارشناس مسائل سیاسی گفت: دومین عاملی که در بحث وعده صادق بسیار مهم بود این بود که باید یک جایی جلوی حرکات رژیم صهیونیستی گرفته شود و این رژیم نیاز داشت یک گوشمالی ببیند.

وی با اشاره به اینکه مهم‌ترین موضوع در این عملیات اصل بازدارندگی بوده است، گفت: نیاز بود ما یک بار توان خودمان را به دنیا ثابت کنیم و بگوییم که ما به لحاظ نظامی کشور اول منطقه هستیم. عملیات وعده صادق نشان داد که اگر یک وقتی چهارچوب سرزمینی ما مورد هجمه قرار بگیرد، با یک ضربه سخت به آن‌ها پاسخ می‌دهیم. این عملیات یک اعلان موضع جدی به تمام دنیا خصوصاً کشورهای همسایه و آمریکا و رژیم صهیونیستی بود.

استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه پیام نور ایلام گفت: اثر عملیات وعده صادق هم در بعد جهانی و هم در بعد منطقه‌ای بسیار مهم بود. تا قبل از این عملیات آمریکایی‌ها هر زمانی بحث ایران که می‌شد می‌گفتند تمام گزینه‌ها روی میز است یعنی علیه ایران اقدام نظامی می‌کنیم ولی این عملیات نشان داد که توان نظامی ایران چقدر است و از تنها چیزی که صحبت نشد عملیات نظامی و گزینه روی میز بود.

شیخ‌محمدی گفت: این عملیات باعث شد جبهه مقاومت و مردم مظلوم فلسطین انرژی مضاعفی بگیرند، در واقع این عملیات باعث دلخوشی آن‌ها شد.

وی افزود: عملیات وعده صادق باعث شد که همبستگی و همگرایی ملی نیز به نحو احسن نمود پیدا کند و دیدیم که اقشار مختلف مردم از این عملیات حمایت کردند. این عملیات، مقابله‌ای بود با تمام فضاسازی‌هایی که در عرصه بین المللی ایجاد شده بود.

شیخ‌محمدی گفت: این عملیات یک ویژگی دیگر نیز داشت و آن این بود که پوچی توان رسانه‌ای رژیم صهیونیستی و آمریکا مشخص شد، شاید دیده باشید که اسرائیل تا قبل از این ماجرا همیشه عنوان می‌کرد که از قدرت بالایی برخوردار است و هیچ قدرتی نمی‌تواند آن را از لحاظ اطلاعاتی و نظامی به چالش بکشد. سیستم اطلاعاتی، عملیاتی و گنبد آهنین آن‌ها در حملات موشکی ایران به درستی جواب نداد. این عملیات یک ضربه جبران‌ناپذیر هم از لحاظ نظامی و حیثیتی به آمریکا وارد کرد و اثرات آن را در حال حاضر شاهد هستیم که در حمایت از این قضیه دانشگاه‌های آمریکا پای کار آمدند و انزجار خود را از ژیم صهیونیستی و حمایت‌های آمریکا اعلام کردند.

وی افزود: مطمئناً افکار عمومی دنیا بیش از پیش پای کار خواهد آمد و وعده راستین قرآن هست که باطل رفتنی است و هیچ جایی  نخواهد داشت.

انتهای پیام